دیتکتور دود
انواع دیتکتور دود
1. دتکتور دود
2. دتکتور حرارتی
3. دتکتور شعله ای
دتکتور دود :
وسیله‌ای است که در برابر کوچکترین اثر مقدماتی حریق (دود) حساس بوده و عکس‌العمل نشان میدهد. در حال حاضر دو نوع دتکتور دودی مورد استفاده قرار می گیرد که عبارتند از:
1- دتکتور دود یونیزاسیون
2- دتکتور دود نوری (فوتو الکتریک)
نحوه کارکرد این دو نوع دتکتور، در نحوه تشخیص ذرات دود قابل دید یا غیر قابل دید موجود در هوا و در شرایط آتش متفاوت می باشد. در اینجا نحوه کارکرد هر کدام را توضیح خواهیم داد.
دتکتور دود یونیزاسیون
دارای یک محفظه میباشد که با هوای بیرون در ارتباط است. فضای داخلی محفظه به وسیله یک منبع رادیواکتیو یونیزه می‌شود (یونیزاسیون مرحله‌ای است که مولکول های هوا به یون های مثبت و الکترون های منفی تبدیل می‌شوند.)
حال چنان چه یک ولتاژ بین این محفظه برقرار شود، یون ها به طرف صفحه با قطب مخالف حرکت می‌کنند. یون های مثبت به طرف الکترود منفی و الکترون ها به سمت الکترود مثبت حرکت می‌کنند. حرکت این الکترون ها و یون ها یک جریان الکتریکی را بوجود می‌آورد.
مقدار جریان الکتریسیته بستگی به شکل محفظه، منبع رادیواکتیو، ولتاژ تغذیه، درجه حرارت و رطوبت هوا دارد.
در اثر ورود هوا به این محفظه جریان الکتریسیته کاهش می‌یابد (وجود ذرات دود باعث کاهش میزان جریان الکتریسیته می‌شود) و باعث عملکرد دتکتور شده و دتکتور فعال می‌شود.
دتکتور دود نوری (فوتو الکتریک)
دود تولید شده توسط حریق بر روی شدت نوری که از داخل هوا می گذرد تاثیر می گذارد. دود می تواند جلوی منبع نوری را گرفته یا شدت نور آن را کم می کند، هم چنین می تواند باعث پراکنده شدن نور بر اثر برخورد با ذرات دود و منعکس شدن آن شود. دتکتورهای دودی نوری طراحی شده اند تا دود را بر اساس این اثرها بر روی نور تشخیص دهند.
دتکتور دود نوری شامل یک منبع نوری و یک عنصر حساس در مقابل نور (فتوسل) میباشد. هرگونه دود در فضا موجب کاهش انحراف انرژی نوری بر روی فتوسل شده و دتکتور عمل می‌نماید.
انجمن ملی حفاظت از آتش تخمین می زند که نزدیک به دو سوم از مرگ و میر ناشی از آتش سوزی خانه هایی بدون سیستم اعلام حریق میباشد
سیستم اعلام حریق
آتش سوزی یکی از خطرناک ترین پدیده‌هایی است که روی میدهد و زیان های قابل توجه جانی و مالی به بار می‌آورد. ما همه روزه شاهد آتش سوزی هایی در نقاط مختلف جهان هستیم که موجب از بین رفتن انسان ها و به بار آمدن زیان های فراوان مالی می‌گردد.
یکی از وظایف مسئولین بخش های صنعتی ، خدماتی و … مقابله با آتش سوزی و جلوگیری از گسترش دامنه آتش است. وظیفه طراحان ساختمان ها این است که در طراحی ساختمان ها خطرات ناشی از آتش سوزی را به حداقل برسانند و زمینه اقدامات ایمنی لازم را در صورت بروز آتش سوزی ، فراهم سازند.
سیستم های اعلام حریق
از آن جا که دقایق اولیه شروع حریق دارای اهمیت زیاد و حیاتی میباشد، از طرفی عوامل ایجاد حریق بسیار متنوع بوده و همچنین در تمامی ساعات شبانه روز امکان بروز آن می‌رود، لذا امروزه سیستم هایی ایجاد گردیده است که می‌تواند در لحظات اولیه حریق آن را شناسایی کرده و مراتب را به یک مرکز کنترل ارسال نموده و از آن طریق بلافاصله، توسط آژیر، به ساکنین اعلام کند و یا با وسیله تلفن به مراکز آتش نشانی خبر دهد.
بعضی از سیستم ها در صورت لزوم (برای مکان های حساس) می‌توانند به طور اتوماتیک حریق را خاموش کنند. (سیستم اطفای حریق)
اجزای تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق
اجزای یک سیستم اعلام حریق عبارتند از: دتکتور(کاشف – آشکارساز)، مرکز کنترل، وسایل خبر دهنده، شستی های دستی، منابع تغذیه (باتری، شارژ و … )، رله های اضافی یا فرعی.
دتکتور
دتکتورها وسایل الکترونیکی هستند که در شکل ها و طرح ها ی مختلف و معمولا به رنگ سفید، توسط کارخانه های سازنده ارائه می شوند و در محل های مناسب ساختمان مانند آشپزخانه، موتورخانه، اتاق بایگانی، راهروها، اتاق های منزل و اتاق ها ی کنفرانس به صورت سقفی یا دیواری روی پایه های مخصوص نصب می شوند. وظیفه آن ها تشخیص حریق و اعلام آن به مرکز کنترل می باشد .
جریان عبوری از آن ها در حالت عادی چند ده میلی آمپر است و در مواقع بروز حریق افزایش می یابد. بسته به اینکه دتکتورها از کدام اثر آتش برای تشخیص استفاده می کند در انواع گوناگونی به صورت زیر ساخته می شوند :
1. دتکتور دودی
2.دتکتور حرارتی
3.دتکتور شعله ای
برای آگاه کردن ساکنین ساختمان از بروز حریق از وسایل سمعی و بصری خاص سیستم های اعلام حریق استفاده می شوند که به دو گروه تقسیم می کردند :
آژیر یا زنگ
چراغ ها ی نشانگر
شستی ها ی اعلام حریق
